Αλκμεωνίδαι/-ες

Μεγάλο και σπουδαίο αθηναϊκό γένος, που θεωρούσαν ότι καταγόταν από τον Νηλέα της Πύλου, τον πατέρα του Νέστορα. Έλεγαν πως ο γενάρχης τους Αλκμέων είχε έρθει στην Αθήνα όταν οι Δωριείς, ύστερα από την κάθοδό τους, κατέλυσαν την αρχή της οικογένειας των Νηλειδών. Πολλές προσωπικότητες της αθηναϊκής ιστορίας, από τον 7o έως τον 5o αι. π.Χ., προέρχονταν από το γένος των Α., που είχε ποικιλόμορφη δράση και μεγάλο πλούτο. Η παρουσία τους έγινε αισθητή από την εποχή της στάσης του Κύλωνα. Τότε o άρχοντας Μεγακλής (από το γένος των Α.) παρασπόνδησε απέναντι των οπαδών του Κύλωνα, που είχαν καταφύγει ικέτες στους βωμούς της Ακρόπολης και έτσι σκοτώθηκαν. Αυτό θεωρήθηκε φοβερή ασέβεια (άγος), οι Αθηναίοι κάλεσαν από την Κρήτη τον Επιμενίδη για να γίνει ο καθαρμός της πόλης και οι Α. καταδικάστηκαν σε εξορία. Επέστρεψαν με την αμνηστία που παραχώρησε ο Σόλων. Αργότερα πρωτοστάτησαν στην αντίσταση εναντίον του Πεισιστράτου, που οδήγησε τα πρώτα χρόνια της τυραννίας του στην απομάκρυνσή του από την αρχή (559, 556, 555-546 π.Χ.) και εξορίστηκαν πάλι από την Αττική. Από το 546 π.Χ. εμφανίζονται να ζητούν άσυλο στους Δελφούς, όπου αναλαμβάνουν την ανοικοδόμηση του ναού του Απόλλωνα όταν κάηκε (545 π.Χ.) και κάνουν μαρμάρινη, πέρα από τη συμφωνία, την πρόσοψη του κτιρίου. Το 512 π.Χ. έκαναν νέα προσπάθεια να διώξουν τους Πεισιστρατίδες και από το 510 ξαναγύρισαν στην πόλη τους, οπότε πολλά μέλη τους έπαιξαν κατά καιρούς σπουδαίο ρόλο στην πολιτική ζωή. Από τους Α. κατάγονταν ο νομοθέτης Κλεισθένης και η γυναίκα του Κίμωνα Ισοδίκη.